Balıklarda Genetik

Selam,
Sizlere Forum içerisinde son zamanlarda sıkça sorulan bazı sorulara ve sorunlara açıklık getirebileceğine inandığım ve arama sonucu forum içerisinde genetik adına tam anlamı ile açıklayıcı bir yazı bulunmadığından, bu eksiği kapatmak adına balıklarda genetik üzerine bu yazıyı hazırladım. İleri seviye bir konu olarak görülebilir. Ancak zaten bizim tüm hobicilerin amacı ileri seviye olunca, okuyup bilgi sahibi olmakta fayda var.

Forum içerisinde örnek olarak, Lepisteslerin artık çok zor yaşadığı yönünde yazılar ve başlıklar açıldı. Bu durumun genetikle yakın alakası olması şaşırtıcı gelmemeli.
Canlıların dünya üzerinde var oluşlarının gizemi nerde saklı?
Bunun cevabı, cansız varlıkların en küçük yapı taşı olan atomlardaki gibi, canlılarda da hücre yapısında saklı olduğu gerçeğidir. Çoğumuz evlerimizdeki süs balıklarının hangi çalışmalar sonucu elde edilmiş ırklar olduğunu bilmiyoruz. Ancak görsel olarak rengarenk veya değişik formlardaki süs balıklarımızın bir genetik deformasyon sonucu üretildikleri, vahşi türlerinden genotip ve fenotip olarak değişime uğradıkları bir gerçektir. Bir çok akvaryum balığı üretilirken renk ve şekilsel fonksiyonları yakalamak için bir çok kan karıştırılır. Bunun sonucu ortaya çıkan ırk fenotip olarak güzel olsa da ırkın zayıf olmasına veya bozulup yok olmasına kadar gitmektedir. Ya da güzel bir ırkın korunmasında genetik olarak nelere dikkat etmemiz gerektiği atlandığında yine o ırkın bozulduğunu görmekteyiz. Onun için akvaryumbalıklarımızı üretirken genetik kurallara dikkat etmemiz gerektiğinin ve bunun kendimizi geliştirmemiz gereken bir konu olduğunu düşünmeliyiz. Lepistesler genetik yapıları ile fazlaca oynanan bir tür ve artık akvaryumlarda yaşatmasının zor oluşunun temel nedeni anlatıldığı üzere genetik daralmadır.

Mendel Kanunları:

Anne ve babadan gelen genler aracılığı ile tüm görünüş ve genetik yapı sağlanır. Her genetik yapı ya da kromozomlar çifttir ve bunlardan biri anneden diğeri ise babadan gelmektedir. Üreme sırasında anne ve babanın genetik yapısı önce ayrılmaktadır. Yani genetik yapıyı oluşturan allel çiftleri ayrı kutuplara çekilmektedir. Takiben annenin bir alleli ile babanın bir alleli birleşerek yavrulardaki genotipi (genetik malzemeyi) oluşturmaktadır.
Yakın akrabalar arasındaki çiftleşme:
Çok yakın iki akraba arasındaki çiftleşmedir. Birinci ve ikinci derecedeki akrabalıklar arasındaki çiftleşmeler olarak kısaca tanımlanabilir. Yavruların yavrular ile, yavruların ebeveynleri ile kırılması demektir. Bütün saf üretimlerin korunması amaçlanarak kullanılan yöntemdir.

Uzak akrabalar arasında çiftleşme:
Aynı özellikteki ırklardan uzak akrabalığı olanların çiftleştirilmesi veya yakalanan iyi özelliklerin korunması, iyi yönde geliştirilmesi amaçlanarak uygulanır.
YIKIKTEMO,
Saygılar...
Not: Okuduğum bir dergiden kendimce aktarılmıştır. Bu dergi akvaryum dergisidir.2006/14 sayı.