Co2 Tüpü ne işe Yarar

ka2n · 24 Mart 2015

Merhabalar,
Öncelikle CO2 nedir-ne değildir bir göz atalım.
Temel abinin konusu gerekli olan tüm bilgileri veriyor.

http://www.akvaryumportali.com/threads/bitkiler-İçin-co2-ve-Önemi.112/

Ben size kısaca tüplü co2 sistemlerini tanıtacak ve kurulumunu anlatacağım bu konuda.
Kullanacağımız ekipmanlarımız.(cihazların yaklaşık fiyatları fikir edinmek isteyenler için yanlarında yazılı)
1-Co2 tüpü (100-300)
2-Regülatör (80-300)
3-Selenoid Valf(opsiyonel-pH kontrol için zorunlu) (20-50)
4-İnce ayar vanası (5-30)
5-Damla sayacı (1-20)
6-Check valf (2-15)
7-Difüzör-reaktör-atomizer vs. herhangi bir çözücü (15-100)
8-pH kontrol cihazı(opsiyonel) (250-500)

1-Co2 tüpü
Karbondioksit i depolamamıza yarayan genellikle çelik ve alüminyum tüplerdir. Alırken dikkat etmeniz gereken şeyler, kesinlikle ve kesinlikle üstünde CO2 yazıyor olması ve mümkünse herhangi bir kırık-ezik vs olmaması.

2-Regülatör
Tüpe ilk bağlanan, tüpteki basıncı kullanabileceğimiz boyuta düşüren, içerdeki ve dışardaki basıncı gösteren cihazdır. Üstünde 2 adet gösterge olanlardan edinmeye bakın. İlk yani tüpe yakın gösterge iç basıncı, diğeri ise dış basıncı gösterir. Üstlerindeki ince ayar vanasına aldanıp, ince ayar vanası almamazlık etmeyin, hiç bir işe yaramıyor kendi vanaları

3-Selenoid valf
Regülatörden sonra ilk sırada bağlanan, elektrik yardımıyla istediğimiz zaman gazı açıp kapamamızı sağlayan parçamız. pH kontrol cihazı için zorunlu bir ekipmandır, nedenlerini son maddede anlatacağım.

4-İnce ayar vanası
Adından da anlaşılacağı gibi ince ayar yapan alet. Tanka verilen CO2 miktarını regülatörle ayarlamak çok zor, çoğu zaman imkansızdır. Bunu yapmak için 1 adet de ince ayar vanası edinmemiz gerekiyor.

5-Damla sayacı
İnce ayarı yaparken vereceğimiz CO2 nin miktarını görmemize yarayan ekipmanımızdır. Hazır alabileceğiniz gibi, eczanelerde satılan serum setlerini de kullanılabilirsiniz damla sayacı olarak.

6-Check valf
Olası bir geri tepme durumunda tüpe su gelmesini engeller. Tek yönlü çalışırlar, yani içinden geçen maddeyi bir tarafa iletirken, oradan geri gelmesine izin vermezler. Aldığınız check valfi ağzınızla deneyip çalışmıyor diye geri götürmeyin, yüksek basınç gerekiyor çalıştırabilmek için, tecrübeyle sabittir

7-Çözücü
Karbondioksit suyun içinde kendi isteğiyle kalacak bir gaz değildir, tanka serbest halde verdiğiniz CO2 o anda sudan ayrılıp havaya karışır. Bu yüzden bir adet çözücü ekipmana ihtiyacımız var. Bunun için, difüzör, reaktör, vortex ya da diy bir ürün kullanabiliriz.
Diy ürünlerden en çok kullanılanı pamuk ve izmarit, çok da başarılılar ancak kesinlikle tüplü sistemde önermiyorum. Nedenine gelirsek, pamuktan ya da izmaritten bir difüzör yaptığımız zaman, bu difüzör 3-4 barda çalışıyor ve biz gazı buna göre ayarlıyoruz. Olur da pamuk hortumun ucundan çıkarsa basınç 1 bara düşüyor ve tüp son hızda gaz vermeye başlıyor karşı tarafta onu engelleyecek birşey olmadığı için. Bu da, haliyle eve geldiğimizde tüm canlılarımızı ölü bulmamızla sonuçlanıyor. Diğerlerine değinecek olursak,
Reaktör dış filtreye bağlanan karbondioksit çözücüdür. Gazı suyla çırparak çözer. Hazır alınan en verimli sistemlerdir, neredeyse %85-90 çözerler gazı.
Vortex, genelde hazır bulunmayan, kuş suluğundan, krema pompasından vs yapılan çözücüdür. Gazı %100 çözebilen tek sistemdir. Kullanımı oldukça basittir. İnternette 100lerce örneği mevcuttur, 1-2 video izledikten sonra elinizdeki malzemelerle 15 dk da yapabilirsiniz.
Difüzör, hobiciler tarafından en çok kullanılan genelde seramik tabanlı çözücülerdir. %50 civarı gaz çözmelerine rağmen, ucuz, kullanımı kolay ve şık ürünler oldukları için çok tercih edilirler. Hemen her marka difüzörü kullandım, birazdan resmini paylaşacağım ürün kadar iyi çözenini görmedim. Difüzör alacaksanız ve bu üründen bulabiliyorsanız kesinlikle tavsiye ederim.(aquamacro)
Difüzör

Diy vortex

Reaktör

8-pH kontrol cihazı
Tüplü sistemin bence en güzel yanı. Bu cihaz pHı sabit tutmak için CO2 yi açıp kapatır. CO2 pH düşüren bir gazdır yani tanka çözünmüş CO2 verdiğimizde pH düşer. pH kontrol cihazı da bu ilkeden yararlanarak çalışır. Selenoid valfe bağlı olarak kullanılır. Sistemi istediğimiz pH a ayarlarız, pH yükseldikçe CO2 devreye girer ve düşürür, istenilen düzeye düştüğünde ise CO2 kesilir. pH ı sabitlemesi de, hassas balık ve karideslerimiz için ölümcül olabilecek pH dalgalanmasının önüne geçtiğinden, fiyatına göre gayet işlevsel bir cihazdır. Kesinlikle test eşliğinde aşağıda ekleyeceğim tabloya göre kullanılmalıdır.

Sistemimiz kabaca böyle. Gelelim nasıl kuracağımıza, daha önce kullanmamış insanlar için tehlikeli gibi görünen bir iş olduğu için adım adım anlatacağım.
1-Regülatörü tüpe bağlıyoruz. Bu bağlantı için teflon kullanmanıza gerek yok, regülatörün ağız kısmında conta var.
2-(Kullanıyorsak) Selenoid valfi regülatör çıkışına teflon bantla güzelce bağlıyoruz.
3-Selenoid valf çıkışına ince ayar vanasını ekliyoruz. İnce ayar vanaları pnömatik-dişli şekilde olabiliyor. Aynısı selenoidler için de geçerli, regülatörünüze göre selenoid, selenoidinize göre de ince ayar vanası alırsanız bağlantıları birbirine çevirmeye uğraşmazsınız.
4- Damla sayacının içine gözlem yapabileceğimiz kadar su koyup ince ayardan sonra uygun, devrilmeyecek bir yere koyuyoruz. Devrilirse içindeki suyu tanka verir, tekrar açıp doldurmanız gerekir.
5-Damla sayacının ucunu tanka kadar götürüyor, difüzör reaktör vs ne kullanıyorsak ona bağlıyoruz.
6-( pH kontrol kullanıyorsak) pH kontrol cihazını uygun bir yere bağlıyoruz, probu tanka koyduktan sonra pH kontrole bağlantısını yapıyoruz. pH kontrol cihazınının fişine selenoid valf fişini takıyoruz. Cihazın kendi fişini prize takmak üzere bir kenara bırakıyoruz.

Buraya kadar sistemimiz kapalıydı, bundan sonrası ise çalıştırma kısmı. Öncelikle tüm vanalarımızı kapatıyoruz.(tüp-regülatör-ince ayar)
1-Tüm sistem kapalıyken selenoid valfi fişe takıyoruz, kimi valfler kapalyken gaza maruz kalınca dağılabiliyor, o yüzden ilk onu takıyoruz.
2-Tüpün vanasını yarım tur açıyoruz, regülatöre baktığımızda tüpe yakın olan gösterge 50-60 civarına gelmiş olmalı.
3-Regülatörün vanasını yavaş yavaş, sağdaki gösterge hareket edene kadar çeviriyoruz. 6-7 tur çevirmek gerekiyor, sıkılıp hemen hepsini çevirmeyin, tekrar kapatıp baştan yapmanız gerekecek yoksa Regülatördeki değer 3-4 civarına geldiği zaman işlem tamam demektir.
4-Son olarak da, ince ayar vanasını yavaş yavaş açmaya başlıyoruz. Tankımıza uyun CO2 değerini (100lt high tech tank için yaklaşık sn de 2 damla) yakaladığımızda arkamıza yaslanıp, sistemi kurmanın mutluluğunu yaşayabiliriz.

Saygılarımla..
www.akvaryumportali.com