Dünyadan bettalar

İlk olarak Bettaların anavatanlarından, dünya piyasasına açılmasından başlayalım. Betta balıkları bilinen kayıtlı verilere göre, tarihi 1840'lı yıllarda Tayland'a dayanmaktadır. Şundan emin olabiliriz ki, 1840'lı yıllar kayıtlı tarih bile olsa bundan önceki kayda geçmediği yıllarda bile çok tanınan ve sevilen bir balık türü olduğundan şüphemiz yoktur. Bilhassa coğrafi keşiflerden sonra, Asya daha fazla tanınmış ve orada yaşayan süs balıklarınında tanınma fırsatı doğmuştur. Birçok Asya ülkesine baktığımızda balık önemli bir süs figürüdür. Betta figürünü de en iyi yansıtan ülke Tayland olmuştur. Coğrafi Keşiflerin ardından Asya'ya yolculuklar daha da hız kazanmasından sonra çeşitli balık türleri anavatanlarından alınıp Avrupa'ya getirilmiştir. Ancak bunda da pek başarılı sonuç çıkmamıştır. Çünkü gerekli ortam ve ısı şartları iyi hesaplanmadığı için, bu durumla karşılaşılmıştır. O zamanlarda genelde dirençli balıklar ön plana çıkmıştır(Japon Balığı, Koi ve Sazansı Türler). Daha sonra ateşin daha verimli kullanılmasıyla akvaryumlar için ısıtıcılar yapılmıştır. Ancak bu ısıtıcılar da Bettalar için pek verimli olamadı. Çünkü ısıtıcı devamlı aktif olamıyor ve ateşin sürekli yenilenmesi gerekiyordu. Betta türlerinin yaşatılması henüz zor olduğu bir dönemde halen Güney Asya'dan Avrupa'ya Betta sevkiyatı sürüyordu.

Elektriğin icadından sonra hayatta birçok kolaylık olmuşken, neden akvaryumlarda da bir kolaylık olmasın denilmiştir ve akvaryumlara özgü ısıtıcılar yapılmıştır. Bu ısıtıcıların başarılı sonuçlar vermesinden sonra tropikal iklime özgü balıkların bakımları Avrupa'da da başlamıştır. Çok geçmeden de üretimleri sağlanmıştır. Bettaların durumunu ele aldığımız da Avrupa'da tanınmış ve kısa sürede hayranları olmuştur. Ancak o zamanlar bu balıkları genelde dövüş amaçlı beslemişlerdir.

1.Dünya Savaşı'ndan sonra akvaryumculuk hemen hemen tüm Avrupa ülkesine yayıldı ve kısa sürede birçok akvaryumseverin olmasına neden oldu. Bettalar bu zamanlarda çok popüler olup, çeşitli üretim şekiller araştırılmaya başlanmıştır. Çünkü nasıl ürediklerini bilmiyorlardı. 1930'lu yıllardan sonra bir grup Fransız akvaryumsever Bettaların üretimini çözdü ve üretimlere başladılar. Kısa sürede birçok Betta elde etmişlerdi. Bu üretim şekli belli olduktan sonra diğer Betta severlere de duyurdular. Bundan sonrada Betta balıkları anavatanları dışında da üreme imkanlarına sahip oldular.

Yazar : Ali ÇELİK

Kaynak: www.bettalar.com