DIY Kütük

Malumunuzdur uzun süredir akvaryumda kullanmak üzere DIY kütük denemeleri yapıp duruyorum... Bu denemelerden aldığım sonuçlar çerçevesinde kullanılabilir yani "başarılı" bir DIY kütük nasıl elde edilir konusunda iyi bir birikim sahibi olduğuma inanıyorum... Bunları sizlerle paylaşma vakti geldiği kanaatindeyim...

Bazı kaynaklarda "doğa gezileri"nde rastladığımız kök parçalarının işlendikten sonra DIY kütük haline geleceği belirtilmektedir... Ancak "doğa gezileri" geniş bir tabirdir ve burada sorulması gereken soru "Nerede yapılan doğa gezileri?" olmalıdır...

Bugüne kadar defaatle olmak üzere İstanbul ve Bursa'nın çeşitli yerlerinden kökler ve kütük olabileceğini düşündüğüm ağaç parçaları topladım... İl il sayacak olursak; İstanbul'da Fethipaşa Korusu, Kısıklı (Çamlıca) Parkı, Göztepe'de çeşitli harfiyat sahaları, Bursa'da Uluabat gölü ve çevresi, Mustafa Kemal Paşa Deresi ve çevresi...

Buralardan toplanan kök veya ağaç parçalarının işlenmesi (bkz. aşağıda) yapılan denemeler sonucunda sadece aşağıdaki yerlerden toplanan ilgili kısımlar akvaryumda kullanılabilir hale getirelebildi...

1. Ulubat gölü ve Mustafa Kemal Paşa deresi kıyısında ve yakınında bulunan, büyük kısımları daha önce su altında kalmış, bu nedenle ölmüş ve ilgili su kaynaklarının yaz ile birlikte çekilmesi sonucunda karasal alanda kalmış söğütlerin kök kısımları...

80lt Esrarengiz Deneysel Tank



"Tuvaletteki " 35 lt Karma Tetra Akvaryumu (kırmızı çerçeve)



2. Mustafa Kemal Paşa deresine komşu alanlarda taşma sonucu su altında kalıp ölmüş suyun çekilmesi ile tekrar karasal alanda kalmış türü belirlenemeyen bir grup ağacın kökleri...

"Tuvaletteki " 35 lt Karma Tetra Akvaryumu (kırmızı çerçeve)



3. Fetihpaşa'da bulunan ve türü belirlenemeyen bir ağaca (çam ağacı değil) ait olan budak...

65 lt Tetra-handeki budak (kırmızı çerçeve içindeki Anubias nana'nın bağlı olduğu kütük)



4. Kısıklı (Çamlıca) Parkı'ndaki çam ağaçlarının kesilmiş dal koltuğundaki budak kısımları... Bu budak kısımları "Söğütlü Çayır: Bir kurulumun hayal olarak kalışı..." konusu 'nda işlenişi gösterilen ancak sonu hüsranla biten çam ağaçlarının budanmış dal koltuk altı budak kısımlarından daha sonra kesilip ayırılan budak özelliğindeki parçalardır...

Çam ağacı dal koltuk kısımları (Resmin sol alt köşesinde kola bardağının yanındaki parçalar)



Çam ağacı dal koltuk parçasının budak kısmı (Resimde sol elimin avuç içinde olan kısım)



Bu kısm felaketten sonra çam ağacı dal koltuk kısmından kesilerek ayırıldı... Zaten dal koltuk kısmı ile birlikte iken işlendiğinden doğruca akvaryumda kullanıldı...

"Tuvaletteki " 35 lt Karma Tetra Akvaryumu (kırmızı çerçeve)



5. Göztepe civarında içinde kapatılmış bir su kuyusu bulunan bir harfiyat alanında kısmen açığa çıkarılmış söğüt kökünden alınan ince parçalar...

Bu parçalar "Neverlander "Paraşüt" Tekniği: Ulaşılamayan “Dağlık” Araziye Java Fern İndirme" konusu'nda bahsi geçen ve üzerlerine Java fern bağlanıp 135 lt Karma Canlı doğuran Akvaryumundaki kayaların üzerine indirilen parçalardır...

Başarılı DIY kütüklerin elde edildiği yerler ve alınan kısımlar incelendiğinde karşımıza iki sonuç çıkmaktadır:

1. Başarılı DIY kütük elde edilebilecek kök kısımları sulak, su kenarı ve göreceli süre su baskınına maruz kalabilen yerlerden toplanmıştır...

2. Su bulunmayan bölgelerden alınabilecek ve sonuçta başarılı DIY kütük elde edilebilecek ağaç parçaları -ağacın cinsi pek de önemli olmaksızın- sadece budak kısımlarıdır...

Şimdi uygun materyalleri topladıktan sonra yapılacak ilk şey temizleme işlemidir… Genelde toplanan materyal kabuksuz ağaç parçası kısımları olmalıdır ancak bazı parçalarda ağaç kabuğu bulunabilir… Bu durumda ağaç kabuklarının temizlenmesi gerekmektedir… Bu iş için bir bıçak kullanılabilir… Ancak bıçak ağacın kabuklarını çıkarmakta zorlanıyorsa kabuklu ağaç parçalarını en az bir kez kaynatarak kabuk ile kabuğun altındaki kısmın birbirine tutunmasını sağlayan bağ dokuyu tamamen parçalamamız gerekmektedir…



Birçok ağaç için maalesef bu kabuklu kısımların temizlenmeden önce kaynatılması işlemi kaçınılmaz olmaktadır…

Kaynatma işleminden sonra aradaki bağ doku parçalandığından artık rahatlıkla kabuk kısımlarını bıçak yardımı ile temizleyebilirsiniz…



Bundan sonra yapılması gereken ise kabuktan ayrılmış olan kök kısmının üzerinde kalan bağ doku liflerinin temizlenmesidir… Bu iş için de ben yer fırçası veya bulaşık teli kullanıyorum…





En ufak bir bağ doku lifi kalmamasına özellikle özen gösterilmelidir… Aksi halde bu parçalar elde edilen kütük akvaryuma konduğunda çürümeye ve sonuçta suyun bozulmasına öncülük edecek kısımları oluşturmaktadır…

Kabuk ve kabuk altı liflerin temzilenmesinden sonra yapılacak iş kaynatma işlemidir... Kaynatma işlemi boyunca kaynatılan parçalardan suya sarı renkte salınım olacaktır… Bu olması gereken bir durumdur… Kaynatma işleminin ne kadar tekrarlanacağını da bu salınım belirlemektedir… Kütük haline getirilecek parçalar suya sarı renkte salınım artık olmayıncaya kadar tekrar tekrar kaynatılmalıdır… Genelde 4. kaynatmadan sonra başarılı bir DIY kütük olacak materyal suya batmaya başlar/batar... Suya batmaları parçaların akvaryumda kullanılabilecek kütük haline geldiğinin bir göstergesi değildir... İlla ki suya sarı renkte salınımın sonlanması gerekmektedir... Bundan ancak topluca kütükler kaynatıldıktan sonra kaynatma suyunda bir sarılık olmadığı kesin olarak görüldükten sonra emin olunabilir...

Kütük adaylarının bazıları önce bazıları daha sonra kullanılabilir kütük haline gelebilir... Genellikle ince ve/veya küçük parçalar ilk kullanılabilir hale gelen parçalardır... Bunların "olduğu"na kanaat getirildi ise diğer büyük parçalardan ayırılıp tek başlarına bir kez kaynatılıp suya sarı renkte salınım yapıp yapmadıkları saptanmalıdır... Sularında sarılık oluşmadı ise bunların kaynatılması işlemine devam etmek gereksizdir... Ancak ana kaynatma kabı/kazanında büyük parçaların haricinde bu "olmuş" ince/küçük parçalar için de yer varsa -büyük parçalar kaynatılmaya devam edileceğinden- bu parçalar da ilave edilip kaynatılmaya devam edilebilir... Yani bir kütüğün "olduk"tan sonra hala kaynatılmasının bir sakıncası yoktur...

Kaynatma işlemlerinde düdüklü tencere kullanımı aslında çok daha önemlidir… Çünkü düdüklü tencere kullanımı sıcaklığın yanı sıra yüksek basınç sağladığından yani kütüklerdeki çürüyebilecek kısımların parçalanmasını daha kesin ve hızlı olarak sağlayacağından bize hem zaman kazandıracak hem de daha az su tüketmemize imkan verecektir… Keza düdüklü tencere ile işlenen kütükler –kendi deneyimlerime dayanarak söylüyorum- çok daha başarılı olmaktadır…

Bütün kaynatma işlemi bittikten sonra kütüklerin son kaynatma suyunda (kazan/tencere ya da düdüklü tencere içinde) en az 16 saat (aslında “gece-boyu” olarak tanımlanan bir süredir) bekletilmesini salık veririm… Böylelikle hem kütükler suya iyice doymuş olmakta hem de içlerinde kalabilecek az miktardaki çürümeye neden olabilecek materyalde suya karışmış olacaktır…

Bu gece-boyu bekleyişten sonra kütüğünüzü 2-3 üç gün temiz çeşme suyunda bekletmenizi ve böylelikle gerçekten kullanılabilir hale gelip gelmediklerinden emin olmanızı tavsiye ederim… Eğer kütüklerden olmamış olanlar varsa bu 2-3 günlük süreçte üzerinde önce bakteri kolonisi oluşacaktır… Bu kolonilerin varlığı kütüğü elinize aldığınızda kayganlık verecektir… Bu bağlamda ilgili kütüğün kesinlikle akvaryumda kullanılmaması gerekir… Bakteri kolonilerinin akvaryum ortamında bir zararı yoktur ancak bu kolonizasyonu takiben bu sefer “olmamış” kütüklerin üzerinde “su küfleri” oluşmaya başlayacaktır… Su küfleri görüntü kirliliğine yol açtıkları gibi hızla spor salmaya başlayacaklardır… Ve maalesef su küflerinin oluşturduğu sporlar akvaryumda bulunan bitkilerin üzerlerine de yerleşebilme yeteneğindedir… Bu da bitkilerin yavaş yavaş çürümeye başlamasına neden olacaktır…

Bazen “olmamış” kütüklerin üzerinde koloni oluşumu çok az olabilir ve buna bağlı olarak su küflerinin yerleşimi gecekebilir… Ama bu durum kütüğünüz ile ilgili sizi yanıltmasın… Bu 2-3 günlük su içinde bekletme sürecinden sonra kütükleri elinize aldığınızda kayganlık hissi duymasınız bile kütükleri koklayın… Çünkü kütük de iç çürüme devam ediyor olabilir… Eğer kötü bir koku alırsanız kütüğünüz olmamıştır ve kesinlikle böyle kötü kokan kütükleri akvaryumlarınıza koymayın…

Kütük elde etme ile ilgili ve daha sonra dikkat edilmesi gereken konuları tamamladık… Burada su içinde kalmış büyük çaplı ağaç parçaları için bir paratez açalım... Bu parçalardan akvaryumda kullanılabilecek kütükler elde etmeniz tamamen ilgili ağaç parçasının suyun içinde kaldığı süre ile ilişkilidir… Eğer parça çok uzun süre su içinde kaldı ise bütün çürüme ve salınım safhalarını tamamlamıştır ve nispeten az işleme ile kullanılabilir hale gelecektir… Ancak ilgili parçanın su içinde kaldığı süre az ise bu parçalardan kütük elde edilme şansı yoktur… Örneğin Olcay Hoca’nın piknikte bulduğu ağaç parçası muhtemelen uzun süre su içinde kaldığından az bir işleme ile kütük haline getirilebilmiştir… Ancak benim Bursa Mustafa Kemal Paşa Deresi’nin yan kollarından birinde su içinde bulduğum ağaçtan aldığım parça (yaklaşık 75 cm boyunda ve 15 cm kalınlığında idi ve daha sonra uygun kazan olmadığından ikiye bölündü) bütün denemelerime rağmen kütük haline getirilemedi… Bunun en büyük nedeni de tahminen bu ağacın suyun içine kısa bir süre önce devrilmiş olması idi… zaten aldığım parçanın üzerinde de ağaç kabukları hala durmakta idi… Su içinde kalıp da çürüme ve salınım safhalarını geçen ağaç parçalarının üzerinde ise ağaç kabuğu kalmaz…

Herkese başarılı DIY kütük’ler dilerim… Sevgiler…

 

Cevap: DIY Kütük

Akvaryuma değişik bir hava katmış tebrikler.

 

Cevap: DIY Kütük

Ben evi bu hale getirsem hanım beni balkondan atar ağır yaralanır ölmezsem kafama düşen ilk akvaryumla son nefesimi veririm

 

Cevap: DIY Kütük

Erman abi ben bunları evde yaparsam annem beni kütü+akvaryumla birlikte balkondan atar